Διατεταγμένες Νηστείες της Εκκλησίας

«Αν η νηστεία ήταν αναγκαία στον παράδεισο, είναι πολύ περισσότερο αναγκαία έξω από τον παράδεισο. Αν ήταν χρήσιμο το φάρμακο πριν από τον τραυματισμό, είναι πολύ περισσότερο χρήσιμο μετά από τον τραυματισμό» (Ιωάν. Χρυσοστόμου: Περί Νηστείας ομιλ. 5, 1. P G 49,307).

Α΄ ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΝΗΣΤΕΙΑΣ

Νηστεία της μιας ημέρας

  • Κάθε Τετάρτη και Παρασκευή.

Επίσης νηστεύουμε χωρίς λάδι και κρασί κατά τις παρακάτω εορτές, οποιαδήποτε ημέρα κι αν τύχουν, εκτός εάν συμπέσει Σάββατο ή Κυριακή, οπότε καταλύουμε μόνο κρασί καί λάδι:

  • 5 Ιανουαρίου, παραμονή Θεοφανείων.
  • 29 Αυγούστου, αποτομή της Κεφαλής του Τιμίου Προδρόμου.
  • 14 Σεπτεμβρίου, Ύψωσις του Τιμίου Σταυρού.


Νηστεία περιόδων

  • Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
  • Μεγάλη Εβδομάδα.
  • Αγίων Αποστόλων (από της επομένης της εορτής των Αγίων Πάντων μέχρι και της παραμονής της εορτής των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου.
  • Δεκαπενταύγουστο.
  • Τεσσαρακοστή Χριστουγέννων.

Β΄ ΚΑΤΑΛΥΣΕΙΣ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Κατά την Τετάρτη και Παρασκευή, όταν αυτή συμπίπτει με Δεσποτική ή Θεομητορική ή εορτή Αγίων, επιτρέπεται κατάλυσις άλλοτε γενική και άλλοτε μερική. Συγκεκριμένα:

Κατάλυσις εις πάντα

  • Από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου μέχρι την Κυριακή του Ασώτου.
  • Κατά την εβδομάδα της Τυροφάγου (μόνο τυρί, αυγά και λοιπά γαλακτοκομικά, όχι όμως κρέας).
  • Κατά την εβδομάδα της Διακαινησίμου (Κυριακή του Πάσχα μέχρι του Θωμά)
  • Κατά την εβδομάδα του Αγίου Πνεύματος (μετά την Πεντηκοστή).
  • Από 25 Δεκεμβρίου μέχρι 4 Ιανουαρίου και στις 6 Ιανουαρίου.


Κατάλυσις ιχθύος
Σε περίπτωση κατά την οποία συμπέσει ο εορτασμός τους ημέρα νηστείας, καταλύονται ψάρια, λάδι και κρασί στις κατωτέρω εορτές:

  • 7 Ιανουαρίου, Συνάξεως Ιωάννου του Προδρόμου.
  • 2 Φεβρουαρίου, Υπαπαντής του Σωτήρος.
  • 25 Μαρτίου, Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.
  • 24 Ιουνίου, Γενεθλίου Ιωάννου του Προδρόμου.
  • 29 Ιουνίου, Αποστόλων Πέτρου και Παύλου.
  • 6 Αυγούστου, Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.
  • 15 Αυγούστου, Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
  • 8 Σεπτεμβρίου, Γενεθλίου της Θεοτόκου.
  • 14 Νοεμβρίου, Αποστόλου Φιλίππου
  • 21 Νοεμβρίου, Εισοδίων της Θεοτόκου.
  • Κυριακή των Βαΐων.
  • Αποδόσεως της εορτής του Πάσχα.

Κατά τις περιόδους των νηστειών των Αγίων Αποστόλων και των Χριστουγέννων (έως 17 Δεκεμβρίου), επιτρέπεται η κατάλυση ιχθύος, εκτός Τετάρτης και Παρασκευής.

Κατάλυσις οίνου και ελαίου

  • Κατά τις 11, 16, 17, 18, 20, 22, 25, 27, 30 Ιανουαρίου.
  • Κατά τις 8, 10, 11, 17, 24 Φεβρουαρίου.
  • Κατά τις 9, 26 Μαρτίου.
  • Κατά τις 23, 25, 30 Απριλίου.
  • Κατά τις 2, 8, 15, 21, 25 Μαΐου.
  • Κατά τις 8, 11, 30 Ιουνίου.
  • Κατά τις 1, 2, 17, 20, 22, 25, 26, 27 Ιουλίου.
  • Κατά την 31 Αυγούστου.
  • Κατά τις 1, 6, 9, 13, 20, 23, 26 Σεπτεμβρίου.
  • Κατά τις 6, 18, 23, 26 Οκτωβρίου.
  • Κατά τις 1, 8, 12, 13, 16, 25, 30 Νοεμβρίου.
  • Κατά τις 4, 5, 6, 9, 12, 15, 17, 20 Δεκεμβρίου.
  • Όλα τα Σάββατα του έτους, εκτός του Μεγάλου Σαββάτου κατά το οποίο τηρείται αυστηρά αλάδωτη νηστεία.
  • Όλες τις Κυριακές του έτους.
  • Την Μεγάλη Πέμπτη.